Trong những năm gần đây bên cạnh trở thành thị trường tiêu thụ sản phẩm phát triển mạnh mẽ, thương mại điện tử cũng còn trở thành kênh tiêu thụ hàng giả, hàng lậu, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ với các vi phạm ngày càng tinh vi. Gần đây nhất là vụ kiện của Công ty First News đã khởi kiện sàn thương mại điện tử Lazada về hành vi tiếp tay bán sách giả gây thiệt hại nặng nề cho công ty này.
Thông tin vụ kiện First News với Lazada First News khởi kiện Lazada
Theo First News – Trí Việt, từ đầu năm 2019, công ty này đã nhận được nhiều phản hồi của bạn đọc về vấn đề sách kém chất lượng, in sai sót được mua trên Lazada với mức giá giảm từ 42-55% (cá biệt có trường hợp lên đến 72%) so với giá bìa.
Trong đó, rất nhiều đầu sách được phát hiện là sách giả, không được in ấn, phát hành hợp pháp và vi phạm nghiêm trọng bản quyền, quyền tác giả mà First News – Trí Việt đang sở hữu. Đỉnh điểm là gần đây, Lazada tiếp tục bán rất nhiều sách giả “Muôn kiếp nhân sinh” và hơn 600 đầu sách của Công ty First News.
Tại đơn khởi kiện Lazada lên TAND Q.1, TP.HCM, First News – Trí Việt chính thức yêu cầu Lazada tháo gỡ ngay toàn bộ các thông tin liên quan của các gian hàng bán sách giả bị First News phát hiện; đồng thời có biện pháp quản lý, kiểm soát và ngăn chặn tình trạng buôn bán sách giả trên sàn Lazada, buộc các nhà sách, gian hàng bán sách phải chứng minh được nguồn gốc hợp pháp của các quyển sách đang được mua bán.
Trong khi đó, về phía trang thương mại điện tử Lazada, đơn vị này từng khẳng định với vai trò là một nền tảng thương mại điện tử, công ty luôn sẵn sàng hợp tác với các đơn vị sở hữu quyền sở hữu trí tuệ và sẽ tiếp tục thực hiện biện pháp mạnh mẽ nhằm bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trên nền tảng của mình.
Trước thông tin Lazada bị First News kiện, nền tảng này không bình luận trực tiếp nhưng cho biết luôn áp dụng chính sách quản lý nền tảng nghiêm ngặt và tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành. Vì vậy, nhà bán hàng trên Lazada cũng phải cam kết tuân thủ theo luật pháp và quy định của địa phương. Lazada có một hệ thống nghiêm ngặt để giám sát việc vận hành. Ngay khi nhận thấy các dấu hiệu vi phạm, sàn sẽ lập tức tiến hành rà soát và gỡ bỏ các sản phẩm có liên quan trên nền tảng. Tất cả phản ánh liên quan tới hàng giả, hàng nhái trên sàn giao dịch TMĐT Lazada đều được xử lý phù hợp theo quy định của pháp luật hiện hành.
Vấn đề sở hữu trí tuệ đối với sách có bản quyền trong vụ việc này
Sách là một loại hàng hóa nhưng việc xử lý sách giả từ trước đến nay chỉ mới dừng lại ở việc xử phạt hành chính, cho nên những hành vi vi phạm không những bị hạn chế lại mà còn tiếp tục phát triển trên thị trường. Mức chế tài quá nhẹ này dẫn tới các đơn vị vi phạm trở nên vô cảm trước các hành vi trái pháp luật, vì chỉ cần đóng phạt vài chục triệu trong khi lợi nhuận cho việc làm này lại vô cùng lớn, gây thất thu thuế cho nhà nước.
1. Về hành vi làm, buôn bán sách lậu, sách giả First News khởi kiện Lazada
Pháp luật Việt Nam quy định về hành vi làm, buôn bán sách lậu chia làm hai loại, có các chế định pháp luật riêng điều chỉnh là Luật Xuất bản và Luật Sở hữu Trí tuệ. First News khởi kiện Lazada
Cụ thể, hành vi in ấn xuất bản phẩm, tàng trữ, phát hành những xuất bản phẩm không phép quy định tại Nghị định 159/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí, xuất bản và hành vi xâm phạm quyền sao chép tác phẩm quy định tại Nghị định 131/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính về quyền tác giả, quyền liên quan.
Tương ứng mức độ hành vi, Bộ luật Hình sự cũng quy định truy tố hình sự đối với người vi phạm hoạt động xuất bản hoặc thực hiện hành vi xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan.
Tùy trường hợp cụ thể, người vi phạm có thể xử phạt theo Luật Xuất bản hoặc Luật Sở hữu Trí tuệ, cụ thể:
- Nếu căn cứ Luật Xuất bản, việc xử lý vi phạm hành chính sẽ căn cứ theo Nghị định 159/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí, xuất bản. Mức độ xử phạt là bị phạt tiền từ 3 triệu đến 10 triệu đồng.
- Nếu căn cứ các quy định tại Luật Sở hữu Trí tuệ, người vi phạm có thể bị phạt từ 10 đến 30 triệu đồng đối với hành vi phân phối tác phẩm (dưới bất kỳ hình thức nào) mà không có sự đồng ý của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả.
Bên cạnh đó, người thực hiện hành vi xâm phạm còn bị áp dụng các biện pháp bổ sung như như tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính và thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả là buộc thu hồi hoặc tiêu hủy xuất bản phẩm, sản phẩm in không phải là xuất bản phẩm, buộc nộp lại số lợi ích bất hợp pháp có được, buộc dỡ bỏ bản sao tác phẩm vi phạm dưới hình thức điện tử, trên môi trường Internet và kỹ thuật số hoặc buộc tiêu hủy tang vật vi phạm.
2. Quy định về xử phạt buôn bán hàng giả trên sàn thương mại điện tử
Để có thể thực hiện được hành vi buôn bán hàng giả, nhiều người đã sử dụng các phương thức bán hàng để tiếp cận được với người mua, sàn thương mại điện tử và mạng xã hội là hai phương thức bán hàng phổ biến và chiếm đông đảo nhất để được lựa chọn làm nơi trung gian bán hàng giả, hàng lậu. Không khó để thấy trên các sàn thương mại điện tử, mạng xã hội nhiều gian hàng đăng hình ảnh hàng thật để thu hút người tiêu dùng nhưng lại bán hàng giả, hàng nhái giá rẻ. First News khởi kiện Lazada
Việc không quản lý chặt chẽ môi trường thương mại cũng có một phần trách nhiệm đến từ công ty sở hữu quản lý, tạo điều kiện tiếp tay cho các hành vi vi phạm buôn lậu hàng giả, hàng nhái, gây ra thiệt hại lớn đến cho những tác giả, chủ sở hữu, các nhà sản xuất, kinh doanh chính thống và ảnh hưởng đến thuế của một quốc gia.
- Vì vậy, tại Nghị định 52/2013/NĐ-CP đã đưa ra quy định về các hành vi bị cấm trong hoạt động thương mại điện tử. Trong đó có hành vi lợi dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả, hàng hóa, dịch vụ vi phạm quyền sở hữu trí tuệ; hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh. Với việc vi phạm trên thì tổ chức, cá nhân sẽ bị xử lý vi phạm hành chính theo Điều 78 của Nghị định.
- Bên cạnh xử phạt hành chính, thì cơ quan quản lý xem xét tùy theo tính chất, mức độ vi phạm của thương nhân, tổ chức để ra quyết định đình chỉ hoạt động/tước quyền sử dụng giấy phép hoặc hủy bỏ đăng ký website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử đối với các vi phạm đã quy định. Ngoài ra nếu thương nhân, tổ chức, cá nhân vi phạm gây thiệt hại đến lợi ích vật chất của thương nhân, tổ chức, cá nhân khác thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật. First News khởi kiện Lazada
- Về biện pháp khắc phục, tại Thông tư số 47/2014/TT-BCT quy định thương nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ thương mại điện tử phải có trách nhiệm loại bỏ khỏi website những thông tin bán hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và các hàng hóa, dịch vụ vi phạm pháp luật khác khi phát hiện hoặc nhận được phản ánh có căn cứ xác thực về những thông tin này.
Ngoài ra thì Luật Sở hữu trí tuệ cũng có quy định rằng Tòa án có quyền áp dụng các biện pháp dân sự như buộc tổ chức, cá nhân có hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ phải chấm dứt hành vi xâm phạm, cải chính công khai, bồi thường hiệt hại… First News khởi kiện Lazada.
Tại vụ kiện nêu trên, nếu như công ty First News đưa được đầy đủ các bằng chứng vi phạm về buôn bán sách giả của Lazada thì sàn thương mại điện tử này sẽ phải đối mặt với những quy định về bồi thường thiệt hại trong dân sự và xử phạt hành chính trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ, bên cạnh đó còn phải thực hiện các biện pháp như gỡ bỏ các sản phẩm giả mạo, các tài khoản buôn bán sách giả, đăng tin công khai đính chính,….. Công ty Luật TNHH Lincon là công ty luật với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực tư vấn pháp luật, trong đó có các vấn đề liên quan đến sở hữu trí tuệ. Công ty Luật TNHH Lincon luôn sẵn sàng cung cấp dịch vụ pháp lý tốt nhất nhằm đáp ứng nhu cầu liên quan đến tư vấn, giải quyết các vấn đề tranh chấp vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Căn cứ pháp lý:
- Luật Sở hữu trí tuệ hợp nhất 2019;
- Luật Xuất bản;
- Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi 2017;
- Nghị định 159/2013/NĐ-CP;
- Nghị định 131/2013/NĐ-CP;
- Nghị định 52/2013/NĐ-CP;
- Thông tư số 47/2014/TT-BCT.
Thông tin chi tiết xin vui lòng liên hệ:
- Tel: 84.243.205.8126 / 0912.627.787
- Email: lawyer@linconlaw.com
- Website: linconlaw.vn
- Trụ sở chính: Tầng 16, Tháp A tòa nhà Sông Đà, đường Phạm Hùng, phường Mỹ Đình 1, Quận Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội, Việt Nam
- Chi nhánh: Biệt thự số 272 đường Đỗ Pháp Thuận, Phường An Phú, Quận 2, TP Hồ Chí Minh
