Nhiều doanh nghiệp trong giai đoạn tuyển dụng có yêu cầu người lao động (NLĐ) nữ cam kết không mang thai trong vòng 1 năm hoặc 2 năm kể từ ngày ký hợp đồng lao động lần đầu nếu trúng tuyển. Lý do để đảm bảo chất lượng công việc và hiệu quả đào tạo đối với nhân viên, đặ biệt nhân viên mới trong công ty. Hình thức xử lý khi NLĐ nữ mang thai vi phạm cam kết này là hạ bậc lương, sa thải hoặc yêu cầu chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn.
Hành vi của doanh nghiệp với tư cách người sử dụng lao động (NSDLĐ) trong trường hợp này có vi phạm quy định luật hay không?
Về xử lý kỷ luật lao động, việc xử lý chỉ được thực hiện khi NSDLĐ chứng minh được lỗi của NLĐ và không được xử lý kỷ luật khi NLĐ nữ mang thai, căn cứ Điều 122 Bộ luật Lao động 2019:
“1. Việc xử lý kỷ luật lao động được quy định như sau:
a) Người sử dụng lao động phải chứng minh được lỗi của người lao động.
…
4. Không được xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động đang trong thời gian sau đây:
…
d) Người lao động nữ mang thai; người lao động nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi.”
Điều 122 Bộ luật Lao động 2019:
Ngoài ra, xử lý kỷ luật lao động đối với NLĐ có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động hoặc không thỏa thuận trong hợp đồng lao động đã giao kết hoặc pháp luật về lao động không có quy định là một hành vi bị nghiêm cấm theo quy định tại Khoản 3 Điều 127 Bộ luật Lao động 2019.
Về chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng lao động chỉ được chấm dứt theo những trường hợp quy định tại Điều 34 Bộ luật Lao động 2019.
Trong đó, NSDLĐ được phép đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trong các trường hợp:
– Người lao động thường xuyên không hoàn thành công việc theo hợp đồng lao động được xác định theo tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành công việc trong quy chế của người sử dụng lao động ban hành theo quy định.
– Người lao động bị ốm đau, tai nạn đã điều trị 12 tháng liên tục đối với người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn hoặc đã điều trị 06 tháng liên tục đối với người làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ 12 tháng đến 36 tháng hoặc quá nửa thời hạn hợp đồng lao động đối với người làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn dưới 12 tháng mà khả năng lao động chưa hồi phục.
– Do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm, địch họa hoặc di dời, thu hẹp sản xuất, kinh doanh theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền mà người sử dụng lao động đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng vẫn buộc phải giảm chỗ làm việc.
– Người lao động không có mặt tại nơi làm việc sau thời hạn quy định.
– Người lao động đủ tuổi nghỉ hưu, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
– Người lao động tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng từ 05 ngày làm việc liên tục trở lên.
– Người lao động cung cấp không trung thực thông tin theo quy định khi giao kết hợp đồng lao động làm ảnh hưởng đến việc tuyển dụng người lao động.
Lưu ý, NSDLĐ không được phép thực hiện quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trong trường hợp người lao động nữ mang thai; người lao động đang nghỉ thai sản hoặc nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
Như vậy, căn cứ những quy định trích dẫn trên, hành vi của NSDLĐ đối với NLĐ nữ mang thai là không đúng quy định của pháp luật.
Hành vi vi phạm của NLSDLĐ có thể bị phạt tiền đến 40 triệu đồng, tùy từng hành vi và mức độ vi phạm.
Ngoài ra, NSDLĐ vi phạm phải nhận NLĐ trở lại làm việc theo hợp đồng lao động đã giao kết trong trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật; phải trả tiền lương, đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp trong những ngày người lao động không được làm việc và phải trả thêm cho người lao động một khoản tiền ít nhất bằng 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động.
Căn cứ pháp lý:
- Bộ luật Lao động 2019;
- Nghị định 12/2022/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng do Chính phủ ban hành ngày 17/01/2022.
𝐋𝐈𝐍𝐂𝐎𝐍 𝐋𝐀𝐖 𝐅𝐈𝐑𝐌 – 𝐇𝐨̛̣𝐩 𝐭𝐚́𝐜 𝐯𝐮̛̃𝐧𝐠 𝐛𝐞̂̀𝐧
- Tại Hà Nội: Tầng 4, Tòa nhà Sudico, đường Mễ Trì, phường Từ Liêm, TP. Hà Nội
- Tại TP.HCM: 272 Đỗ Pháp Thuận, phường Bình Trưng, TP. Hồ Chí Minh
- Website: http://linconlaw.vn/
- Email: Lawyer@linconlaw.vn
- Facebook: https://www.facebook.com/Linconlawfirmm
- Linkedln: linkedin.com/in/lincon-law-firm-100b96201
- Hotline: +84.987.733.358
